Foxwolde/ Roderwolde (13,5 of 11km)

Deze route voert zowel door een stukje oud bos als door het weidse open landschap rondom het Leekstermeer. De route is te verlengen door ook door het waterbergingsgebied van de Onlanden te lopen.

Kloostermoppen
U start de wandeling bij het kleine, wilde Kleibos. Het Kleibos (of De Kleibos, zoals het hier genoemd wordt) heet niet voor niets Kleibos. Het is één van de weinige plekken in Nederland waar potklei aan de oppervlakte komt en gemakkelijk te winnen is. En aan kleiwinning deden de monniken van het klooster van Aduard. Zij maakten van de klei uit het kleibos kloostermoppen en deze stenen werden naar het klooster in Aduard verscheept.

Bosanemonen en reeën
Naast de geschiedenis van de kleiwinning heeft het Kleibos ook een bijzondere natuurwaarde. Het is daarom eigendom van Stichting het Drentse Landschap. In het vroege voorjaar is de grond in het Kleibos bezaaid met kleine witte bosanemoontjes.

Wie vroeg aan de wandeling begint maakt grote kans reeën te zien en te horen. Reeën maken een specifiek schor blaffend waarschuwingsgeluid als ze gevaar verwachten. Langs de route ziet u waarschijnlijk ook reeënlegers, de slaapplaatsen waar deze dieren overnachten. U herkent een leger aan een enigzins kaalgeschraapte, ronde plek of ovale plek in het bos, vaak met een boom of struikje als “rugdekking”. Wie een leger van dichtbij bekijkt, vindt misschien ook afdrukken van de puntige hoeven in de kaalgeschraapte grond.

Roderwolde

Het kleine dorpje Roderwolde (wolde of wold is de oude naam voor bos) ligt vlak bij het Kleibos en heeft voor zo’n klein dorp opvallend veel oude huizen die bewaard zijn gebleven. Bij de meest bijzondere huizen staan borden met hun geschiedenis. Het meest markante gebouw van het dorp is de molen Woldzigt.

Olie- en korenmolen Woldzigt
Woldzigt is een olie- en korenmolen uit 1852. De olie werd gemaakt van lijnzaad en was nodig voor de verf- en zeepindustrie in de stad Groningen. Roderwolde had destijds een vaarverbinding met Groningen en de olie werd per boot vervoerd. Het kleine haventje is recent gerestaureerd ligt recht tegenover de molen. Van hieruit kan men nu mooie kanotochten maken. In de molen bevindt zich het Nederlands Graanmuseum. De molen is van medio april tot medio september van woensdag tot en met zaterdag te bezichtigen (alleen ‘s middags).

De Onlanden

Onlanden: natuurgebied in ontwikkeling en waterbergingsgebied
Wie ervoor kiest de route door de Onlanden te vervolgen, ziet riet en water en een weids open landschap. In de verte ligt de stad Groningen, aan de andere kant het populaire recreatiegebied van het Leekstermeer.
De Onlanden is nog een relatief nieuw gebied en op bepaalde plekken wordt nog aan de infrastructuur gewerkt. Hier worden natuur- en recreatiegebied en waterbergingsmogelijkheid met elkaar gecombineerd. Na de overstromingen van de afgelopen decennia zijn er nu op diverse plekken waterreservoirs aangelegd en de Onlanden is één van deze bergingsgebieden. Tegelijkertijd profiteert de natuur van deze ontwikkeling. Het gebied geeft de ruimte aan watervogels en andere dieren. De witte zilverreiger is er al en op termijn verwacht men bevers en otters.

Het hogerop zoeken
Via het buurtschap Sandebuur loopt u terug naar het begin van de route, de Kleibos bij Roderwolde. De naam Sandebuur komt van de hogere ligging op licht glooiende zandgrond ten opzichte van de lager gelegen veengronden. Grondonderzoek heeft uitgewezen dat het dorp Roderwolde ooit op een andere plek lag maar ongeveer 500 meter is verplaatst naar de huidige locatie. De reden? Wateroverlast door problemen met de hoge grondwaterstand.

Uitgerekend naast Roderwolde kan nu wateroverlast worden voorkomen door de aanleg van de waterbergingsgebieden in de Onlanden.

Deze wandeling is een helft van de lange route Noordenveld/ Westerkwartier.