Natuurlijk ommetje Westervelde (4km)

Deze korte rondwandeling begint bij het kleine hunebed van Westervelde. Het is hunebed D2 en werd in 1918 onderzocht door de bekende archeoloog Van Giffen. Destijds lag het in open akkerland. Nu ligt het op een klein grasveld, omringt door bomen. Het ligt vlak bij het Norgerholt, een klein stukje bos dat als één van de oudste bossen van Nederland wordt beschouwd.

Westervelde
De route voert u door brinkdorp Westervelde. Dit dorp wordt voor het eerst in papieren genoemd in 1486 en rond 1800 was het een groter dorp dan buurdorp Norg. Het oude gemeentehuis van de vroegere gemeente Norg, nu hotel-restaurant De Jufferen Lunsingh, staat aan de linkerkant van de weg. Het huis kreeg als bijnaam Het Witte huis, door het later aangebouwde, wit geschilderde deel. Het huis is genoemd naar de 5 vrijgezelle zusters die tussen 1724 en 1780 in het huis gewoond hebben.

Een illustere familie
De familie Tonckens heeft haar stempel op de omgeving gedrukt. Zij leverden een aantal burgemeesters en verderop in de route komt u door het Tonckensbos. Na het hotel-restaurant treft u een monumentaal huis aan, het voormalige Huis ter Westervelde, dat sinds medio 1800 de Tonckensborg wordt genoemd.
Het oorspronkelijke herenhuis werd al genoemd in de Middeleeuwen en was rond 1630 eigendom van de toenmalige gedeputeerde van Drenthe. In de eeuwen die volgden bleef het huis bezit van de familie Tonckens, die nu ook het hotel- restaurant runnen. Beide huizen behoren tot hetzelfde landgoed.

Tonckensbos
Na de Tonckensborg loopt u het Tonckensbos in. Het Tonckensbos is oorspronkelijk aangeplant als productiebos. Het werd in 1958 aangekocht door de Vereniging Natuurmonumenten. Het bos ontwikkelt zich sindsdien meer en meer tot een natuurlijk loofbos. Er komen zeldzame orchideeën voor: de Kleine Keverorchis en de Dennenorchis.

Gevaar voor natte voeten
Het bos bevat ook een stuk oud moerasachtig veendeel. Het is maar een klein gebied, maar het maakt bijzonder duidelijk waarom oude wegen zich vaak op het hoger gelegen zand bevonden. Alhoewel het moeraspad in de route is opgenomen, is deze alleen begaanbaar in hele droge perioden. In nattere perioden verdient het aanbeveling de in de route opgenomen omleiding te nemen. De avontuurlijk ingestelde wandelaar kan het moeraspad nemen, maar neem dan droge sokken en andere schoenen mee. Blijf op het pad en kijk goed waar u uw voeten neerzet!

Door de resten van De Brul
Na het oversteken van de weg en een kort stukje door het bos, staat u tegenover het wijdse open landschap van het stroomdal van het riviertje De Slokkert. Momenteel wordt er gewerkt aan het herstel van de oude loop van de Slokkert. Ook dit gebied is eigendom van Natuurmonumenten. U loopt vervolgens door de restanten van een oud Eikenbos, dat de Brul heette. Van het bos is niet veel over, door vraat van vee en houtkap. De Brul maakte vroeger deel uit van de Marke (het georganiseerde landbouwcollectief) van Norg en Zuid- en Westervelde.

Een onopvallend monument
Terug in Westervelde ziet u rechts van u een onopvallend maar officieel erkend monument. Het gaat om het Transformatorhuisje. Dit is gebouwd in Interbellumstijl, in 1921. Van dit nieuwste monument in Westervelde loopt u terug naar het oudste monument van het dorp, het Hunebed waar u uw wandeling begon.