Grote ronde Onlanden (28km)

Deze wandelroute voert u door een nieuw natuurgebied, de Onlanden. Een bijzonder gebied, want naast nieuwe natuur vervullen de Onlanden ook een rol als waterbergingsgebied. U kunt dan ook weidse vlakten, water, riet en een diversiteit aan verschillende vogels verwachten.

Zilverreigers, zwanen, meerkoeten, rietzangers en roerdompen, ze zijn hier allemaal te vinden. En sneller dan verwacht zijn er al ottersporen gevonden. Waar deze vandaan komt is onbekend. Dat kan zowel van de Groninger kant (het Zuidlaardermeer) zijn, als vanuit Friesland (natuurgebied de Oude Venen). De kans dat u een otter ziet is helaas klein, aangezien het echte nachtdieren zijn.

Van wateroverlast naar wateropvang en recreatie

Een stukje geschiedenis
Van oudsher bestond het gebied uit een veenmoeras, waarin bij hoge waterstanden het water uit het Leekstermeer, het Peizerdiep en het Eelderdiep zich verzamelde. Via het riviertje de Lauwers en het Reitdiep stroomde het uiteindelijk in de Waddenzee.

Het gebied was ruig en nergens goed voor. Je kon er geen vee laten grazen of landbouw bedrijven. Daarom noemde men dit gebied voor de Middeleeuwen al de Onlanden. Land wat eigenlijk geen land is, zeg maar.

In de Middeleeuwen probeerde men het gebied te ontwateren, maar eigenlijk is dat pas halverwege de vorige eeuw echt gelukt. Kunt u zich voorstellen dat het water nog tot in de jaren ’50 over de weg van Peize naar Groningen stroomde?

Wateroverlast
In de jaren ’90 van de vorige eeuw hadden de Noordelijke provincies verschillende keren last van hoge waterstanden. Door ongunstige omstandigheden kon er geen water afgevoerd worden uit het Lauwersmeer naar de Waddenzee. Dit resulteerde in dusdanig hoge waterstanden in diverse kanalen, dat dijken het dreigden te begeven. In diverse plaatsen werden huizen met overstroming bedreigd.

De diverse betrokken partijen zijn rond te tafel gegaan en uiteindelijk zijn er een aantal gebieden aangewezen als waterbergingsgebieden. De Onlanden is één van deze gebieden. Na aanleg van de bergingsgebieden is het gebied voor natuurbeheer overgedragen aan diverse organisaties (oa Natuurmonumenten, Staatsbosbeheer en Stichting het Groninger Landschap). In 2009 kreeg het gebied zijn naam, Onlanden, terug.

Recreatie
De toeristische infrastructuur van het gebied is op dit moment in de afrondingsfase. Er zijn informatieborden en bankjes geplaatst en paden aangelegd. Horeca is er in het gebied nauwelijks te vinden, behalve aan het begin-/ eindpunt. Schaduw ook niet, dus neem op warme dagen passende voorzorgsmaatregelen en neem ook zelf eten en drinken mee.

Aldus goed voorbereid, kunt u tijdens deze wandeling genieten van een hoop rust en ruimte.